Kamis, 30 Maret 2017

ANALISIS TUGAS 1

Artikel ingkang irah-irahanipun pangaribawa sastra dhateng basa menika kalebet seratan ilmiah. Amargi wonten ing seratan menika ukara-ukaranipun sampun kadhapuk saking unsure-unsur ukara, inggih menika jejer, wasesa, saha lesan. Ukara-ukara ingkang dipunserat menika boten kalebet wonten ing basa ingkang endah. Ananaging ngginakaken ukara ingkang efektif, ugi unsure gramatikalipun sampun ketingal. Artikel menika ugi ngandharaken babagan ingkang pokok-pokok kemawon, boten nyimpang saking topikipun.
Artikel menika saged dipunwastani lugas amargi isinipun namung ngrembang babagan basa saha sastra ingkang jumbuh kaliyan topikipun. Lajeng tuladha ukara ingkang efektif saha wonten satuan gramatikalipun ingkang nedahaken menawi seratan menika seratan ilmiah ingih menika antawisipun :
- Basa boten namung gayut kaliyan budaya ananging ugi gayut kaliyan sastra.
- Kesusastraan Indonesia dados gambaran saking gesang sosial budaya masarakat Indonesia.
- Basa menika minangka wujud saking menapa ingkang dipunpenggalih dening panyerat.
  
Pangaribawa Sastra dhateng Basa
Ingkang dipunwastani basa menika boten namung gayut kaliyan budaya, ananging basa menika ugi gayut kaliyan sastra. Basa menika ingkang dados srana kangge medharaken gagasan saking panyerat. Gagasan menika ingkang dipunwastani karya sastra. Jinis-jinisipun karya sastra inggih menika antawisipun geguritan, sandiwara, novel, cerkak, lansapanunggalanipun. Karya sastra menika dipunserat kanthi jaman ingkang beda-beda, pramila jinis-jinis utawi nama saking karya sastra karya sastra menika kathah, ing antawisipun wonten Balai Pustaka, Pujangga Baru, Angkatan 45, Angkatan 66, lan taksih kathah malih.
Saben karya sastra menika ngandharaken babagan ingkang beda –beda ugi. Tetandhingan menika medal miturut jamanipun. Wonten karya sastra ingkang ngandharaken perkawis sejarah ugi wonten ingkang ngandharaken politik, katresnan, lan sanes-sanesipun. Karya sastra jaman rumiyin kaliyan jaman samenika tamtunipun gadhah tetandhingan. Tetandhingan menika saged katingal mawi basa ingkang dipunginakaken saha topiki ingkang dipunandharaken.
Gegeuritan ingkang dipunserat kala rumiyin, kadosta geguritan ingkang irah-irahanipun mbeling menika gadhah tata cara panyerat ingkang unik. Utawi wonten ing sastra Indonesia menika dipunsebut tipografi. Tetandhingan karya sastra menika ugi dipunpangaribawani dening latar politik, sosial, saha budaya wonten ing jamanipun panyerat piyambak. Karya sastra wonten ing jaman samenika ugi dipunpangaribawani kaliyan budaya ingkang asalipun saking njawi negri menika.
Budaya saha sastra menika gadhah sesambetan ingkang ageng. Budaya mangaribawani sanget dhateng sastra, satemah sedaya perkawis ingkang wonten ing kabudayan saged dipuntingali wonten ing karya sastra. Wontwn salah satunggal tiyang ingkang  ngendika kados mekasten “sastra (basa) saha kabudayan inggih menika sistem ingkang raket kaliyan manungsa. menawi kabudayan inggih menika sistem ingkang ngatur gayutanipun  manungsa wonten ing masarakat, menawi basa (sastra) inggih menika sistem kangge srana supados sesambetan  menika saged mlampah kanthi sae.”

Selasa, 21 Maret 2017

PERBAIKAN 2

Bahasa Indonesia
Basa Jawi
Pengaruh Sastra Terhadap Bahasa
Pangaribawaning Sastra tumrap Basa
Bahasa tidak hanya mempunyai hubungan dengan budaya, tetapi juga sastra. Bahasa memunyai peranan yang penting dalam sastra karena bahasa punya andil besar dalam mewujudkan ide/keinginan penulisnya. Banyak hal yang bisa tertuang dalam sebuah sastra, baik itu puisi, novel, roman, bahkan drama. Setiap penulis karya sastra hidup dalam zaman yang berbeda, dan perbedaan zaman inilah yang turut ambil bagian dalam menentukan warna karya sastra mereka. Oleh karena itu, ada beberapa periode dalam penulisan karya sastra, seperti Balai Pustaka, Pujangga Baru, Angkatan 45, Angkatan 66, dan sebagainya. Setiap periode "mengangkat" latar belakang yang berbeda-beda sesuai zaman dan budaya saat itu.
       Basa menika gadhah sesambetan kaliyan budaya ugi sastra. Basa menika wujud saking gagasanipun panyerat. Karya sastra  saged awujud geguritan, novel, cerkak, sandiwara, lan sapanunggalanipun. Panyerat karya sastra gesang wonten ing jaman ingkang beda-beda.  Beda  menika ingkang namtokaken karya sastranipun. Karya sastra menika Balai Pustaka, Pujangga Baru, Angkatan Baru, Angkatan 45, lan sapanunggalanipun. Saben karya sastra menika bektakaken latar ingkang beda-beda.
Sebagai contoh, kesusastraan Indonesia. Kesusastraan Indonesia menjadi potret sosial budaya masyarakat Indonesia. Tidak jarang, kesusastraan Indonesia mencerminkan perjalanan sejarah Indonesia, "kegelisahan" kultural, dan manifestasi pemikiran Bangsa Indonesia. Misalnya, kesusatraan zaman Balai Pustaka (1920 -- 1933). Karya-karya sastra pada zaman itu menunjukkan problem kultural ketika Bangsa Indonesia dihadapkan pada budaya Barat. Karya sastra tersebut memunculkan tokoh-tokoh (fiksi) yang mewakili golongan tua (tradisional) dan golongan muda (modern). Selain itu, ada budaya "lama", seperti masalah adat perkawinan dan kedudukan perempuan yang mendominasi novel Indonesia pada zaman Balai Pustaka. Sekarang ini, novel Indonesia cenderung menyajikan konflik cinta, sains, kekeluargaan, dll..
      Sastra Indonesia  dados gambaran saking gesang sosial budaya  masarakat Indonesia, nggambaraken sejarahipun bangsa Indonesia, babagan adat istiadat, krama, lan sapanunggalanipun.  Wonten ing jaman samenika karya sastra asring nyariosaken babagan katresnan, kulawarga, sains, lan sapanunggalanipun.  Karya sastra Indonesia ugi wonten ingkang sampun kecampur kaliyan budaya sanes. Jaman samenika tiyang estri ingkang dados paraga utama wonten ing karya sastra.
Bagaimana pendapat Anda mengenai puisi zaman sekarang? Tentu saja ada perbedaan yang sangat kentara, baik dalam topik yang "diangkat" maupun bahasa yang digunakan. Sebagai contoh, kumpulan puisi Mbeling karya Remy Sylado, tahun 2005. Sebagian besar puisi Mbeling yang ia tulis mengangkat kehidupan politik pada saat itu, seperti korupsi, koruptor, individualisme, dll.. Secara penulisan, beberapa puisi karya Remy Sylado hanya terdiri 1 -- 2 kata saja dan disusun dengan tipografi yang unik. Misal, puisi berjudul "Individualisme dalam Kolektivisme". Puisi ini hanya terdiri dari kata "kita" dan "aku". Kedua kata ini disusun dengan pola membentuk persegi panjang, dengan kata "AKU" (kapital) pada titik diagonalnya. Jika dibandingkan dengan puisi pada zaman Muhammad Yamin, tentu mengalami perbedaan. Meskipun mengangkat tema yang sama, misalnya politik, tetapi konten penyajian puisi sangatlah berbeda. Puisi Muhammad Yamin lebih mengangkat sisi perumusan konsep kebangsaan, meskipun saat itu masih dalam lingkup Sumatera. Jelas sangat berbeda dengan puisi Remy Sylado, yang lebih condong menyajikan sisi kehidupan politik sebuah bangsa berkembang dengan kondisi pemerintahan yang kurang baik.
    Karya sastra sanesipun inggih menika geguritan.  Jaman samenika geguritan gadhah tetandhingan, inggih menika saking irah-irahanipun ugi basa ingkang dipunginakaken. Tuladha, geguritan Mbeling dening Remy Sylado, taun 2005. Geguritan menika ngemot unsur  politik, kadosta korupsi, koruptor, saha individualism. Geguritan menika namung dipunserat  saking 1-2 tembung saha kanthi tipografi ingkang unik. Tuladha sanesipun inggih menika geguritan ingkang irah-irahanipun “Individualisme dalam Kolektivisme.  Geguritan menika namung saking tembung “kita” saha “aku”. Tembung menika dipunsungsun kanthi pola ingkang wujudipun persegi panjang. Menawi dipun tandhingaken kaliyan geguritan ing jamanipun Muhammad Yamin, tamtu kemawon wonten tetandhinganipun. Senadyan temanipun sami, ananging wosipun beda.
Perbedaan karya sastra setiap periode bukanlah semata-mata karena ide/gagasan dari penulisnya. Perbedaan ini dipengaruhi oleh kondisi sosial, politik, dan budaya yang terjadi pada saat itu. Bahkan, jika kita mau merunut karya sastra dari awal sampai sekarang, dan meneliti lebih dalam mengenai latar belakang ideologi saat itu, kita bisa mendapati bagaimana proses perjalanan Bangsa Indonesia. Meskipun karya sastra di Indonesia bisa dibilang hampir pada posisi "tengah" -- tidak terlalu menonjol dan tidak terpuruk, namun perlu disadari bahwa budaya barat sedikit demi sedikit, dari waktu ke waktu, turut memengaruhi karya sastra Indonesia. Sekarang sastra lama hanya menjadi artefak karena telah tercampur dengan budaya barat.
Tetandhingan karya sastra saben wekdal menika ugi dipunpangaribawani saking kahanan sosial, politik, saha budaya ingkang wonten ing jaman samenika.  Karya sastra saking wiwitan menika saged paring pangertosan kadospundi kahananan ideologi saha kadospundi sejarahipun bangsa Indonesia. Budaya saking njawi menika paring pangaribawa dhateng budaya Indonesia piyambak , satemah sastra lami menika namung dados artefak .
Budaya dan sastra memunyai ketergantungan satu sama lain. Sastra sangat dipengaruhi oleh budaya, sehingga segala hal yang terdapat dalam kebudayaan akan tercermin di dalam sastra. Masinambouw mengatakan bahwa sastra (bahasa) dan kebudayaan merupakan dua sistem yang melekat pada manusia. Jika kebudayaan adalah sistem yang mengatur interaksi manusia di dalam masyarakat, bahasa (sastra) adalah suatu sistem yang berfungsi sebagai sarana berlangsungnya suatu interaksi.
Budaya mangaribawani sanget dhateng sastra.  Sedaya perkawis ingkang wonten ing kabudayan saged dipuntingali wonten ing karya sastranipun. Masinambouw ngendika sastra (basa) saha kabudayan inggih menika sistem ingkang raket kaliyan manungsa.  Kabudayan inggih menika sistem ingkang ngatur gayutanipun  manungsa wonten ing masarakat, menawi basa (sastra) inggih menika sistem kangge srana supados gegayutan menika saged mlampah kanthi sae.

Selasa, 14 Maret 2017

 PERBAIKAN 1
Selasa, 14 Maret 2017
Bahasa Indonesia
Bahasa Jawa
Pengaruh Sastra Terhadap Bahasa
Pangaribawa Sastra dhateng Basa
Bahasa tidak hanya mempunyai hubungan dengan budaya, tetapi juga sastra. Bahasa memunyai peranan yang penting dalam sastra karena bahasa punya andil besar dalam mewujudkan ide/keinginan penulisnya. Banyak hal yang bisa tertuang dalam sebuah sastra, baik itu puisi, novel, roman, bahkan drama. Setiap penulis karya sastra hidup dalam zaman yang berbeda, dan perbedaan zaman inilah yang turut ambil bagian dalam menentukan warna karya sastra mereka. Oleh karena itu, ada beberapa periode dalam penulisan karya sastra, seperti Balai Pustaka, Pujangga Baru, Angkatan 45, Angkatan 66, dan sebagainya. Setiap periode "mengangkat" latar belakang yang berbeda-beda sesuai zaman dan budaya saat itu.
       Basa menika boten namung gadhah sesambetan kaliyan budaya, ananging ugi gadhah sesambetan kaliyan sastra. Basa menika minangka wujud saking menapa ingkang dipunpenggalih dening panyerat. Ingkang dipunwastani sastra menika saged awujud geguritan, novel, cerkak, sandiwara, lan sapanunggalanipun. Panyerat karya sastra menika gesang wonten ing jaman ingkang beda-beda, awit saking beda menika paring mawarni-warni karya sastra. Pramila, wonten mapinten-pinten jinis karya sastra, kadosta Balai Pustaka, Pujangga Baru, Angkatan Baru, Angkatan 45, lan sapanunggalanipun. Saben karya sastra menika bektakaken latar ingkang beda miturut jaman saha budaya wonten ing wekdal menika.

Sebagai contoh, kesusastraan Indonesia. Kesusastraan Indonesia menjadi potret sosial budaya masyarakat Indonesia. Tidak jarang, kesusastraan Indonesia mencerminkan perjalanan sejarah Indonesia, "kegelisahan" kultural, dan manifestasi pemikiran Bangsa Indonesia. Misalnya, kesusatraan zaman Balai Pustaka (1920 -- 1933). Karya-karya sastra pada zaman itu menunjukkan problem kultural ketika Bangsa Indonesia dihadapkan pada budaya Barat. Karya sastra tersebut memunculkan tokoh-tokoh (fiksi) yang mewakili golongan tua (tradisional) dan golongan muda (modern). Selain itu, ada budaya "lama", seperti masalah adat perkawinan dan kedudukan perempuan yang mendominasi novel Indonesia pada zaman Balai Pustaka. Sekarang ini, novel Indonesia cenderung menyajikan konflik cinta, sains, kekeluargaan, dll..
      Tuladhanipun babagan sastra Indonesia ingkang dados gambaran saking gesang sosial budayanipun masarakat Indonesia. Sastra Indonesia menika ugi asring gambaraken sejarahipun bangsa Indonesia. Wonten karya sastra ingkang nyariosaken budaya Indonesia ingkang sampun kecampur kaliyan budaya barat. Ugi wonten karya sastra ingkang nyariosaken babagan adat istiadat, krama, lan sapanunggalanipun. Wonten jaman menika tiyang estri ingkang dados paraga ingkang mligi wonten ing sastra jaman Balai Pustaka. Wonten ing jaman samenika karya sastra asring nyariosaken babagan katresnan, kulawarga, sains, lan sapanunggalanipun.

Bagaimana pendapat Anda mengenai puisi zaman sekarang? Tentu saja ada perbedaan yang sangat kentara, baik dalam topik yang "diangkat" maupun bahasa yang digunakan. Sebagai contoh, kumpulan puisi Mbeling karya Remy Sylado, tahun 2005. Sebagian besar puisi Mbeling yang ia tulis mengangkat kehidupan politik pada saat itu, seperti korupsi, koruptor, individualisme, dll.. Secara penulisan, beberapa puisi karya Remy Sylado hanya terdiri 1 -- 2 kata saja dan disusun dengan tipografi yang unik. Misal, puisi berjudul "Individualisme dalam Kolektivisme". Puisi ini hanya terdiri dari kata "kita" dan "aku". Kedua kata ini disusun dengan pola membentuk persegi panjang, dengan kata "AKU" (kapital) pada titik diagonalnya. Jika dibandingkan dengan puisi pada zaman Muhammad Yamin, tentu mengalami perbedaan. Meskipun mengangkat tema yang sama, misalnya politik, tetapi konten penyajian puisi sangatlah berbeda. Puisi Muhammad Yamin lebih mengangkat sisi perumusan konsep kebangsaan, meskipun saat itu masih dalam lingkup Sumatera. Jelas sangat berbeda dengan puisi Remy Sylado, yang lebih condong menyajikan sisi kehidupan politik sebuah bangsa berkembang dengan kondisi pemerintahan yang kurang baik.
      Geguritan wonten ing jaman samenika tamtu kemawon wonten tetandhinganipun, inggih menika saking irah-irahanipun punapa dene basa ingkang dipunginakaken. Tuladha, geguritan Mbeling dening Remy Sylado, taun 2005. Saperangan ageng geguritan Mbeling ingkang dipunserat menika ngemot pagesangan politik, kadosta korupsi, koruptor, individualism, lan sapanunggalanipun. Geguritan ingkang dipunserat Remy Sylado menika namung saking 1-2 tembung kemawon saha dipunsusun kanthi tipografi ingkang unik. Tuladha, geguritan ingkang irah-irahanipun “Individualisme dalam Kolektivisme Geguritan menika namung saking tembung “kita” saha “aku”. Kalih tembung menika dipunsungsun kanthi pola ingkang wujudipun persegi panjang, tembung “AKU” dipunserat kapital ing titik diagonalipun. Menawi dipun tandhingaken kaliyan geguritan ing jamanipun Muhammad Yamin, tamtu kemawon wonten tetandhinganipun. Senadyan temanipun sami, tuladhanipun politik, ananging wos saking geguritaan menika beda.

Perbedaan karya sastra setiap periode bukanlah semata-mata karena ide/gagasan dari penulisnya. Perbedaan ini dipengaruhi oleh kondisi sosial, politik, dan budaya yang terjadi pada saat itu. Bahkan, jika kita mau merunut karya sastra dari awal sampai sekarang, dan meneliti lebih dalam mengenai latar belakang ideologi saat itu, kita bisa mendapati bagaimana proses perjalanan Bangsa Indonesia. Meskipun karya sastra di Indonesia bisa dibilang hampir pada posisi "tengah" -- tidak terlalu menonjol dan tidak terpuruk, namun perlu disadari bahwa budaya barat sedikit demi sedikit, dari waktu ke waktu, turut memengaruhi karya sastra Indonesia. Sekarang sastra lama hanya menjadi artefak karena telah tercampur dengan budaya barat.
Tetandhingan antawisipun karya sastra saben wekdal menika boten namung pamanggih saking panyerat, ananging wonten daya saking kahanan sosial, politik, saha budaya ingkang wonten ing jaman samenika. Menawi dipunturut karya sastra saking wiwitan menika saged dipunmangertosi kadospundi kahananan ideologi saha kadospundi sejarahipun bangsa Indonesia. Budaya saking barat menika sekdehik-sekdehik paring pangaribawa dhateng budaya Indonesia piyambak. Samenika sastra lawas namung dados artefak amargi sastra menika dipunlebeti budaya barat.


Budaya dan sastra memunyai ketergantungan satu sama lain. Sastra sangat dipengaruhi oleh budaya, sehingga segala hal yang terdapat dalam kebudayaan akan tercermin di dalam sastra. Masinambouw mengatakan bahwa sastra (bahasa) dan kebudayaan merupakan dua sistem yang melekat pada manusia. Jika kebudayaan adalah sistem yang mengatur interaksi manusia di dalam masyarakat, bahasa (sastra) adalah suatu sistem yang berfungsi sebagai sarana berlangsungnya suatu interaksi.
Budaya saha sastra menika gadhah sesambetan ingkang ageng. Budaya mangaribawani sanget dhateng sastra, satemah sedaya perkawis ingkang wonten ing kabudayan saged dipuntingali wonten ing karya sastra. Masinambouw ngendika sastra (basa) saha kabudayan inggih menika sistem ingkang raket kaliyan manungsa. menawi kabudayan inggih menika sistem ingkang ngatur gayutanipun  manungsa wonten ing masarakat, menawi basa (sastra) inggih menika sistem kangge sarana supados hubungan menika saged mlampah kanthi sae.